Washington is unable to call all the shots

Endurbirti hér grein af ft.com algerlega án leyfis.

 

By Michael Hudson

Published: June 15 2009 03:00 | Last updated: June 15 2009 03:00

Challenging the American empire will be the focus of meetings in Yekaterinburg, Russia, today and tomorrow for Chinese President Hu Jintao, Russian President Dmitry Medvedev and other leaders of the six-nation Shanghai Co-operation Organisation. The alliance comprises Russia, China, Kazakhstan, Tajiki-stan, Kyrgyzstan and Uzbekistan, with observer status for Iran, India, Pakistan and Mongolia.

The attendees (who will be joined on Tuesday by Brazil for trade discussions) have assured American diplomats that dismantling the US financial and military hegemony is not their aim. They simply want to discuss mutual aid - but in a way that has no role for the US or for the dollar as a vehicle for trade among these countries.

The meeting is an opportunity for China, Russia and India to "build an increasingly multipolar world order", as Mr Medvedev put it in a St Petersburg speech this month. What he meant was this: we have reached our limit in subsidising the US military encirclement of Eurasia while also allowing the US to appropriate our exports, companies and real estate in exchange for paper money of questionable worth.

An "artificially maintained unipolar system", Mr Medvedev said, was based on "one big centre of consumption, financed by a growing deficit, and thus growing debts, one formerly strong reserve currency, and one dominant system of assessing assets and risks".

Keen observers of America, if not effective managers of their own economies, these countries argue that the root of the global financial crisis is that the US makes too little and spends too much. Especially upsetting is US military expenditure - such as military aid to Georgia or the presence in the oil-rich Middle East and central Asia - using money that foreign central banks recycle.

Overconsumption by US citizens, US buy-outs of foreign companies and dollars the Pentagon spends abroad all end up in foreign central banks. These governments face a hard choice: either recycle the dollars back to America by buying US Treasury bonds or let the "free market" force up their currencies relative to the dollar - thereby pricing their exports out of world markets, creating domestic unemployment and business failures. US-style free markets hook them into a system that forces them to accept unlimited dollars. Now they want out.

This means creating an alternative. Rather than making merely "cosmetic changes as some countries and perhaps the international financial organisations themselves might want", Mr Medvedev concluded his St Petersburg speech: "What we need are financial institutions of a completely new type, where particular political issues and motives, and particular countries, will not dominate."

For starters, the six countries intend to trade in their own currencies so as to get the benefit of mutual credit, rather than give it to the US. In recent months China has struck bilateral deals with Brazil and Malaysia to trade in renminbi rather than the dollar, sterling or euros.

Many foreigners see the US as a lawless nation. How else to characterise a country that holds out a set of laws for others - on war, debt repayment and the treatment of prisoners - but ignores them itself?

The US is the world's largest debtor, yet has avoided the pain of "structural adjustments" imposed on other debtor nations. US interest rate and tax reductions in the face of exploding trade and budget deficits are seen as the height of hypocrisy in view of the austerity programmes that the "Washington consensus" has forced on other countries via the International Monetary Fund and other vehicles. The US tells debtor economies to sell off their public utilities and natural resources, raise their interest rates and increase taxes while gutting their social safety nets to squeeze out money to pay creditors.

It is no mystery to other countries how the US remains above the law. Foreigners see a financial system backed by American aircraft carriers and military bases encircling the globe. The IMF, World Bank, World Trade Organisation and other Washington surrogates are seen as vestiges of a lost American empire no longer able to rule by economic strength, left only with military domination.

The countries that are gathering today are convinced that this hegemony cannot continue without adequate revenues and are attempting to hasten the bankruptcy of the US financial-military world order. If China, Russia and their allies have their way, the US will no longer live off the savings of others, nor have the money for unlimited military spending.

US officials wanted to attend Yekaterinburg as observers. They were told no. It is a word that Americans will hear much more in the future.

The writer is professor of economics at the University of Missouri

Copyright The Financial Times Limited 2009

 

http://www.ft.com/cms/s/0/16e9f3e8-5944-11de-80b3-00144feabdc0.html?nclick_check=1

 

Athugasemdir

[Haraldur Baldursson, 29.6.2009 kl. 16:18]

Váááá.....erum við að horfa á fallandi heimsveldi ?
Peningarnir hafa flætt frá hium vestræna heimi í austuátt í þó nokkurn tíma og gildir það vitanlega um ESB líka. Verði niðurstaðan sú að dollarinn leggist af í þessum heimshluta (og jafnvel fleirum) sem viðskiptamynt.....þá spyr ég, erum við að tala við rangann aðila með AGS í röngum búðum (þ.e. fátækari búðunum) ?

[Haraldur Baldursson, 29.6.2009 kl. 16:21]

Þetta er að verða barátta á öllum vígstöðvun viðskipta...kínverjar eru að kaupa til sín markað "grænna-málma"...sjá hér

[Axel Þór Kolbeinsson, 29.6.2009 kl. 16:37]

Sæll Haraldur og takk fyrir þennan hlekk.

Ég hef verið einn af talsmönnum aukinnar efnahagslegrar samvinnu við ríki Sa-Asíu, sérstaklega Kína og Indlands.  Í Sa-Asíu og S-Ameríku eru mestu tækifæri vaxtar.  Þessi ríki tel ég að eigi eftir að vera með þeim sterkustu efnahagslega séð eftir 20 - 50 ár.  Þá er ég sérstaklega að horfa til Kína, Indlands, Idónesíu, Brasilíu og Argentínu.

Því miður lítur allt of mikið af almenningi hér á Íslandi til samvinnu við Evrópu og N-Ameríku, en áttar sig ekki á að þessi hagkerfi eru knúin áfram af neyslu, ekki framleiðslu, og munu því lenda í stöðnun - ef ekki langvarandi samdrætti - þegar efnahagskerfi heimsins aðlagar sig að breyttum aðstæðum.

Íslensk stjórnvöld skortir framsýni til þess að auka samvinnu við þessa framtíðar risa.  Því miður er ennþá hugsunin um skammtíma gróða og "quick fix" ríkjandi hér.  Við verðum að fara að átta okkur á því að landið er ekki í spretthlaupi, við erum í maraþonhlaupi.

[Haraldur Baldursson, 29.6.2009 kl. 17:26]

Ég er þér mjög sammála Axel, vil þó bæta Suður-Afríku inn á listann.
Ég fór þangað í vinnuferð 2005 og hreifst mjög af því landi og möguleiknu þess. Tæknistigið er mjög hátt (t.d. fjölmargar bílaverksmiðjur), þó enn sé mikil tiltekt eftir svo allir njóti. Auðlindir eru nægar og um margt freistandi land til samstarfs.

Menn fjasa um nærmarkaðina og ágæti þeirra, en reyndin er sú að meðalaldur neytenda ESB fær ört hækkandi og mun færa okkur vandamál innan 5-10 ára, þó að grein þín gefi jafnvel tilefni til að ætla að þróunin verði enn örari. Í þessari færslu hjá Jóni Val Jenssen birtir Loftur Þorsteinsson áhugaverða töflu í athugasemd um hlutfall heimsviðskipta í gegnum tíðina. Þróunin er mun örari en manni hefði grunað.

Ég held, eins og þú, að endurskoðunar stefnu Íslands sé þörf. Við eigum ekki að velja það að fljóta með ESB inn á elliheimilis-markaði.

[Loftur Altice Þorsteinsson, 29.6.2009 kl. 20:41]

Eins og Michael Hudson, hafa margir Bandaríkjamenn áhyggjur af framtíð Dollarans. Þar sem Dollarinn er "sýndar peningur" og honum því stjórnað af seðlabanka í anda "torgreindrar peningastefnu" (discretionary monetary policy), er hann óstöðugur og er mjög hætt við hruni.

Sem dæmi um óstöðugleika Dollars má nefna að gagnvart Evru féll Dollarinn um 37% á tímabilinu november 2002 til júlí 2008. Þetta gengisfall hræddi líftóruna úr bankastjórum Bandaríska seðlabankans (Fed) og bankinn fór með stýrivextina niður úr öllu valdi, eða niður í 1,0% um mitt ár 2003. Þessir lágu stýrivextir settu af stað lánabólu sem svo sprakk í andlit okkar haustið 2008.

Frá miðjum júlí 2008 til enda nóvember sama ár, styrktist Dollarinn um 28%. Frá desember 2008 til júní 2009 veiktist Dollarinn aftur gagnvart Evrunni um 11%. Enginn veit hvað framtíðin ber í skauti sér, en þeir sem hafa skilning á peninga-kerfum óttast áframhaldandi gengisbreytingar og jafnvel hrun.

Vert er að hafa í huga mismuninn á stórum þróuðum hagkerfum eins og Bandaríkjunum og hins vegar smáum og vanþróuðum hagkerfum eins og Íslandi. Bandaríkin geta notfært sér gengisfall gjaldmiðilsins, því að þeir hafa framleiðslu á öllum sviðum og geta aukið hana eins og þeim lystir.

Þetta getum við ekki, því að framleiðslugeta okkar er nokkurn veginn föst stærð. Við getum ekki hafið framleiðslu á nýjum vörutegundum með litlum fyrirvara. Auknar útflytningstölur í Krónum er blekking, því að gjaldeyrisöflunin vex ekkert. Þess vegna hefur gengisfelling enga kosti í för með sér, einungis ókostina sem Bandaríkin finna svo sem líka fyrir.

[Haraldur Baldursson, 29.6.2009 kl. 22:47]

Sögulegir tímar
Við erum að upplifa áhugaverða tíma. Mér stundum hugsað til þess, að nú þegar þungamiðja fjármagnsins er að færast til, að ansi margt mun breytast. Hvernig verður hægt fyrir hinn vestræna heim að viðhalda lífsskilyrðum sínum ? Sennilega verður það ekki hægt...í það minnsta ekki fyrir öll vestræn lönd.
Ísland sker sig úr, frá ESB amk.
Við erum samt ansi heppin hér á Íslandi að búa við þessar náttúruauðlindir. Þær munu tryggja okkur að botninn verður aldrei sérlega djúpur. Við höfum líka annað forskot á t.d. ESB, sem er aldursskiptingin. Þetta tvennt, fyrst og fremst, skilur á milli okkar og ESB landanna.
Varðveitum framtíð Íslands
Við verðum að varðveita þessar auðlindir. Spila ekki frá okkur fiskinum og væntri olíu. Og síðan tel ég það afar brýnt að hefja mikilvægi barna og aðbúnað fjölskydna á hærra plan
Útflutningur
Nú er tíminn til að stórefla sóknina til þeirra landa sem þú telur upp Axel. Námsstyrkir til þessara landa, tungumálakennsla þessara tungumála, markaðsrannsóknir, styrkir til fyrirtækja til að opna skrifstofur (jafnvel sameiginleg aðstaða með stofnun viðskiptaráða). Auk þess þurfum við að sækja hingað fólk til náms, menningarsamskipta og viðskiptatengsla.
Virðing fyrir menningu og umburðalyndi fyrir stjórnarháttum
Við breytum ekki Kína, við breytum ekki Indlandi, ... við getum hins vegar breytt Íslandi. Áttum okkur á forgangi þessara landa í samskiptum og viðskiptaháttum. Eflum þessi tengsl og teljum okkur ekki trú um að okkar menning og lausnir séu það eina rétt. Sættum okkur við að við þurfum að laga okkur að þörfum annarra ef við ætlum að ná árangri...og árangri getum við náð.

[Axel Þór Kolbeinsson, 30.6.2009 kl. 09:13]

Sælir Loftur og Haraldur og þakka ykkur innlegg ykkar.

Varðandi framleiðslugetu Bandaríkjanna þá hefur hún verið að miklu leyti flutt úr landinu til ódýrarri landa eins og t.d. Sa-Asíu.  Þetta háir þeim því miður í dag.  Þeir hafa ekki jafn sterka innviði til að auka framleiðslu hlutfallslega jafn mikið og þeir gerðu á kreppuárunum.

Við hér á Íslandi erum í jafnvel verri málum með okkar framleiðslugetu, en eitt getum við þó; Við getum aukið framleiðslu á landbúnaðarvörum bæði til matvælaframleiðslu og til framleiðslu lífeldsneytis til þess að minnka innflutning.  Við eigum að geta verið sjálfbær um nánast alla matvöru nema hrísgrjón og einhverja ávexti sem væri erfitt að rækta í gróðurhúsum.  Með ræktun á repju og hampi til lífolíu framleiðslu ættum við að geta knúið allan okkar skipaflota og diesel bíla með innlendri olíu, og eigum möguleika á að nota hratið úr þeirri framleiðslu í ethanól eða methanól framleiðslu til þess að blanda í bensín.  Þessi verkefni getum við sett af stað með litlum tilkostnaði en mögulegum gjaldeyrissparnaði allt að 30 - 40 milljarða króna á ári.

Varðandi okkar útflutning þá er ekkert sem við getum gert til að auka hann hratt, en vegna góðra viðskiptasamninga við önnur vesturlönd þá ættum við að geta tekið að okkur "fullvinnslu" á ýmsum vörum frá t.d. Sa-Asíu þegar við höfum náð viðskiptasamningum við þau ríki.  Ég sé fyrir mér t.d. fyrirtæki sem klárar að setja saman sjónvarpstæki sem eru svo flutt út á nærmarkaði okkar tollfrítt "Made in Iceland".  Þetta er ekki eitthvað sem gerir þjóð okkar ríka, en skapar þess í stað atvinnu og einhverjar tekjur og gæti nýst okkar nýju vinaþjóðum í Sa-Asíu, S-Ameríku og S-Afríku.

[Haraldur Baldursson, 30.6.2009 kl. 09:26]

Þó ekki sé það sambærilegt, er athyglisvert að íhuga úrræði Suður-Afríku, á sínum tíma, sem lausn við langvarandi viðskiptabanni. Þeir fullkomnuðu aðferðir til að vinna olíu úr kolum. Þeir tryggðu sér þá framleiðslu sem þeir þurftu og lifðu af.

Varðandi sjálfsþurftarbúskap, þá er mjög vert að skoða allar leiðir til að gera okkur minna háð umheiminum. Það merkir ekki að við stefnum að því að loka okkur af. Svo er það ekki mikil synd að heimurinn horfi til meiri sjálfbærni. Ég tek því undir með þér Axel.

[Axel Þór Kolbeinsson, 30.6.2009 kl. 09:34]

Sjálfbærni getur bara verið af hinu góða þar sem hagkvæmt er að koma henni við.

Af fenginni reynslu vil ég samt vara þig við að nota hugtakið sjálfsþurftarbúskapur því ESB-sinnar munu óthrópa þig sem afdalamann og einangrunarsinna um leið.  Eins er sjálfsþurftarbúskapur frekar neikvætt hugtak í hugum margra.  Sjálfbærni er jákvæðara orð.

[Loftur Altice Þorsteinsson, 30.6.2009 kl. 10:18]

Það er mikilvægt að menn sleppi ekki hugarfluginu alveg lausu. Vöruskipti við önnur lönd eru okkur mjög mikilvæg og ENGAR forsendur fyrir einangrun. Þar að auki, veit ég ekki betur en Kúba og Norður-Kórea hafi fengið nær allar vörur sem stjórnvöld þessara ríkja hafa óskað eftir. Stundum hafa flutningaleiðirnar þó verið í lengra lagi.

Hægt er að fullyrða, að Íslendsk stjórnvöld hafa sofið á verðinum, varandi öflun víðtækra viðskiptasambanda. Við höfum hvað eftir annað lent í harkalegum deilum við ESB-löndin, en stjórnvöld á Íslandi hafa ekkert lært. Segja má að styrjaldarástand hafi staðið við Breta í rúm 100 ár !

Stjórnkerfi okkar er því miður grautfúið af langvarandi spillingu. Frumleiki fyrirfinnst þar ekki og ekki heldur nægilegt vit til að leita sér ráðgjafar. Þetta er stóra viðfangsefnið, þegar efnahags-hremmingunum linnir.

[Axel Þór Kolbeinsson, 30.6.2009 kl. 10:46]

Enda mæli ég ekki með einangrun og engum viðskiptum við erlend ríki.  Ég tel hinsvegar mikilvægt að hafa jákvæðan viðskiptajöfnuð og fljótlegasta leiðin til þess er aukin innlend framleiðsla.  Landbúnaðarframleiðsla og tengdur iðnaður er eitthvað sem við getum aukið án mikilla vandkvæða og með minnstum tilkostnaði en þjóðhagslegur sparnaður getur verið mikill.

Við myndum að sjálfsögðu ekki framleiða þær vörur sem ekki er hagkvæmt að framleiða hér á landi.

En stjórnkerfið er vel rotið, ekki síst embættismannakerfið.  Hér þarf róttækar breytingar og hreinsanir.  Ég hafði hugsað mér að skrifa færslu um þær hugmyndir sem ég hef um þrískiptingu valdsins á næstu dögum, en ég kem líklega ekkert inn á embættismannakerfið í þeim pistli.

[Þór Ludwig Stiefel TORA, 30.6.2009 kl. 11:05]

Mögnuð grein - takk fyrir þetta!

[Axel Þór Kolbeinsson, 30.6.2009 kl. 11:06]

Bon appetit Þór.

[Haraldur Baldursson, 30.6.2009 kl. 11:08]

Viðskipti halda áfram þrátt fyrir aukna sjálfbærni
Með aukinni sjálfbærni (hættur að segja sjáfþurft) gerum við ekkert nema að styrkja okkar innviði. Fráleitt er að við séum að einangra okkur, eða að klippa á viðskiptatengsl.
Matvælaöryggi
Mikið öryggi fólst í því að vita að við ættum nægt kjöt og aðrar landbúnaðarafurðir í landinu við hrunið.
Aukið öryggi
Vert væri að skoða aðra þætti eins og rekstrarvörur fyrir virkjanir og aðra þætti í grunnþjónustu í landinu. Þó ég reikni alls ekki með viðskiptabanni, þá finnst mér allt í lagi að þessir þættir séu settir á hærra öryggisstig, líka til að varpa út meira öryggi þegar erlendir embættismenn vilja daðra við slíka valkosti. Eins og Loftur bendir á, þá hafa Kúba og Norður-Kórea komist af og fengið þær vörur sem til þurfti.
Viðskipti við fleiri lönd
Grunntónn greinar þinnar Axel er að auka valkosti og viðskiptalöndum fjölgi. ESB aðild myndi jafnvel færa okkur aukinn viðskipti tímabundið, þó ég dragi það í efa, en til lengri tíma mun aðildin einangra okkur í sambandi sem ekki er á réttri leið.

[Axel Þór Kolbeinsson, 30.6.2009 kl. 11:16]

Það sem helst fær mig til að vera á móti ESB aðild er einmitt sú skerðing á frelsi till milliríkjaviðskipta sem fælist í henni.  Vegna þeirrar mismunandi atvinnuuppbyggingu sem er hér á landi annarsvegar og meginlandsins hinsvegar, þá er ólíklegt að milliríkjasamningar og tollareglur ESB henti okkur.  En vegna hagstæðara samninga okkar við vesturlönd þá getum við boðið "bakdyraleið" fyrir ýmis ríki sem ESB og fleiri beita verndartollum gegn.  2-0 fyrir minna þróuð lönd

[Guðmundur Ásgeirsson, 30.6.2009 kl. 18:19]

Mögnuð grein hjá Hudson og merkilegar umræður hjá ykkur í kjölfarið. Efni greinarinnar kemur mér hinsvegar engan veginn í opna skjöldu þar sem ég hef verið að spá fyrir um þessa atburðarás undanfarin tvö ár ef ekki lengur. Það eru að eiga sér stað ákveðin pólskipti og þetta á líklega eftir að enda með því að Bandaríkin falla saman eins og Sovétríkin gerðu á sínum tíma. Svo er bara spurning hvað mun rísa upp úr pappírsruslinu sem eftir stendur...